สวัสดีท่านผู้อ่านที่น่ารักทุ กท่าน ก่อนอื่นแอดมินและทีมงานเพจเกษตรผสมผสานก็ขอขอบคุณที่ท่านผู้อ่านยังคงติดตามผลงานของเราตลอดมา ทางทีมจะคอยนำเสนอเรื่องราวดีๆ ให้ความเพลิดเพลินใจและมีประโยชน์แก่แฟนเพจทั้งหลายให้ท่านได้อ่านอยู่เป็นนิจนะคะ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับเกษตร ธรรมะ ทำบุญ หรือเรื่องราวชีวิตต่างๆเช่นเคยนะคะ ทางทีมงานของฝากคำคมไว้เช่นเคยนะคะ ปริมาณของ “ความสุข” ไม่ได้ขึ้นอยู่กับจำนวนของ “สิ่งดี ๆ” ที่เราได้รับ แต่อยู่ที่ “มุมมอง” ของเราที่มีต่อ “สิ่งเหล่านั้น” ต่างหาก
หลายท่านคงจะรู้จักหมากพลู ที่ผู้เฒ่า ผู้แก่ ชอบเคี้ยวกัน กว่าจะได้หมากแห้งที่ข ายเป็นเส้นๆ นั้นไม่ง่ายเลยเนื่องจ า กลูกหมากอยู่บนต้น ต้นหมากแต่ละต้นค่อนข้างสูง วันนี้จะพาไปดู ชาวบ้านในอำเภอพร้าว ที่อาศัยความชำนาญเฉพาะตัวในการปีนต้นหมากเก็บลูกหมากนำมาผ่า เสียบ ก่อนจะนำไปต ากแห้งข ายสร้างรายได้เดือนล่ะ 8 หมื่นบ าท
เจ้าตัวเผยถึงแม้ว่าสมัยนี้คนจะไม่นิยมเคี้ยวหมากแต่ตลาดยังมีความต้องการสูงเนื่องจ า กชาวบ้านยังนิยมนำไปเป็นส่วนประกอบในพิธีงานมงคลต่างๆ เช่น สืบชะต า ทำบุญบ้าน ใช้ประกอบขันตั้งบูชาครูแบบล้านนา โดยแต่ล่ะปีสามารถทำหมากข ายได้เพียง 4 เดือนเท่านั้น
ชาวบ้านคนดังกล่าวนามว่า ก๋องคำ จมฟอง หรือ “พี่อ้าย” อายุ 47 ปี ชาวบ้านป่าไหน่ ตำบลป่าไหน่ อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่ กับ “น้องแน็ก” ลูกชาย จะใช้เวลาวันหยุดเสาร์ อาทิตย์ ออกเก็บลูกหมากที่ซื้อเหมาจ า กชาวบ้าน โดยก่อนพี่อ้ายจะปีนต้นหมากต้องสวมรองเท้าผ้าใบและใช้เชือกผูกไว้กับข้อเท้าทั้งสองข้าง จ า กนั้นค่อยใช้ฝ่าเท้าหนีบต้นหมากปีนขึ้นไปจ นถึงทะลายหมาก และใช้เชือกผูกไว้กับไหล่ ให้ลูกชายถือปลายเชือกไว้ก่อนจะแขวนทะลายหมากรูดลงมากับเชือกลงมาให้ลูกชายกองไว้ จ า กนั้นก็จะช่วยกันเก็บลูกหมากกลับบ้าน
ขบวนการเริ่มต้นที่บ้านคือ การคัดแยก เป็นการคันระหว่าง หมากแก่ กะ หมากอ่อน หลังจ า กนั้นก็จะผ่าลูกหมากแบ่งประมาณ 5-6 กลีบต่อลูก เสร็จแล้วก็จะจ้างชาวบ้านและผู้สูงอายุในหมู่บ้าน เสียบลูกหมากโดยร้อยกับเชือกป่านมีความย าวประมาณ 40 เซนติเมตร ตรงนี้แต่ละเส้นจะใช้ลูกหมากประมาณ 5-6 ลูก (แล้วแต่ขนาด) โดยมีค่าตอบแทนให้ เส้นละ 1 บ าท
จ า กนั้นก็จะรวบหมากมัดรวมกัน มัดละ 10 เส้น ซึ่งเรียกกันว่า 1 หัว หลังจ า กนั้นจึงนำหมากไปต ากแดดประมาณ 3-5 แดด บ างส่วนจะนำไปอบกับเต าถ่านใช้เวลาประมาณ 6 ชั่วโมง ก็จะได้หมากที่แห้ง นำหมาก 10 หัวมารวมกันใส่ถุงเป็น 1 มัด ซึ่งจะมีหมากอยู่ 100 เส้น ก็นำออกจำหน่ายให้ลูกค้า หมาก 1 มัดที่ว่านี้ ราคาจะอยู่ที่ 800-900 บ าท แล้วแต่ขนาดและราคาในแต่ละช่วงเวลา ซึ่งในแต่ละเดือนจะทำหมากแห้งข ายได้เฉลี่ย 100 มัด สร้างรายได้ 8 หมื่น ถึง 9 หมื่นบ าท โดยมีต้นทุนการผลิตหมากทั้งหมดอยู่ประมาณ 2 หมื่นบ าทต่อเดือน
ก๋องคำ จมฟอง เผยว่า ตนเริ่มปีนต้นหมากเก็บลูกหมากมาข ายเมื่อ 15 ปีก่อน หลังที่ช่วยคุณพ่อเก็บลูกหมากข าย ต่อมาอายุมากขึ้นพ่อปีนต้นหมากไม่ไหว ตนจึงสืบสานอาชีพนี้ต่อ โดยในแต่ละปีจะสามารถเก็บลูกหมากได้เพียง 4 เดือนเท่านั้น เริ่มตั้งแต่เดือนตุลาคมจ นถึงเดือนมกราคม เป็นช่วงที่ลูกหมากแก่ได้ที่ หลังจ า กนั้นลูกหมากจะอ่อน ส่วนความย ากง่ายในการทำหมากแห้งนั้นอยู่ที่ การใช้ความสามารถเฉพาะตัวในการปันต้นหมาก
เนื่องจ า กต้นหมากบ างต้นมีความสูงถึง 20 เมตร และบ างครั้งต้นหมากจะอยู่ติดกันเพื่อไม่ให้เสียเวลาในการขึ้นลง ตนจะขึ้นจ า กต้นแรก และใช้มีดตัดทะลายหมากส่งให้กับลูกชายที่อยู่ด้านล่าง
เมื่อเก็บหมากต้นแรกจ นหมดตนก็จะกระโดดข้ามไปเก็บลูกหมากต้นอื่นจ นหมด ก่อนจะลงไปขึ้นต้นหมากที่จุดอื่น ซึ่งบ างครั้งต้องใช้เวลานานกว่าครึ่งชั่วโมง กว่าจะเก็บลูกหมากหมดตอนขึ้นหมากครั้งแรกก็รู้สึกเมื่อยข าอยู่เหมือนกันแต่หลังจ า กทำนานๆ เข้า ก็รู้สึกชิน
“พี่อ้าย” ยังบอกอีกว่า ถึงแม้ว่าความนิยมในการเคี้ยวหมากจะลดลง เนื่องจ า กปัจจุบันชาวบ้านไม่นิยมเคี้ยวหมากแล้วก็ต าม แต่หมากก็ยังมีความจำเป็นต้องใช้
ส่วนใหญ่ชาวบ้านที่ซื้อหาหมากจะนำไปเป็นส่วนประกอบในพิธีงานมงคลต่างๆ อาทิการสืบชะต า ทำบุญบ้าน ใช้ประกอบขันบูชาครูแบบล้านนา แต่การเคี้ยวหมากใช่จะหมดไปเสียทีเดียว ยังมีชาวเข าบ างส่วนที่ยังนิยมเคี้ยวหมากอยู่ ทำให้ความต้องการหมากแห้งยังมีมาก
บ างปีลูกหมากมีน้อยทำให้หมากแห้งข าดตลาด ราคาพุ่งสูงถึงเส้นล่ะ 1,000 ถึง 1,200 บ าทเลยทีเดียว สำหรับหมากแห้งที่ทำเสร็จแล้วจะใส่ถุงพร้อมข าย ซึ่งจะมีพ่อค้าจ า กต่างอำเภอมาซื้อถึงที่ หากลูกค้าสั่งปริมาณมากตนก็จะนำไปส่งให้ถึงที่เช่นกัน
แหล่งที่มา http://www.chiangmaidaily.com
เรียนบเรียงโดย เพจเกษตรผสมผสาน
